รู้หรือไม่ว่าคุณภาพชีวิตการทำงานของเราไม่ใช่สิ่งที่เกิดขึ้นโดยทั่วไป แต่มีนักวิชาการและนักวิจัยหลายท่านให้นิยามและความหมายในแบบที่แตกต่างกันไป ซึ่งทฤษฎีไหนหรือแนวคิดไหนน่าสนใจบ้างนั้น เราจะพาไปทำความรู้จักให้มากขึ้น
แนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับคุณภาพชีวิตในการทำงาน
ในที่นี้เราขอยกตัวอย่างนักวิชาการมาทั้งหมด 6 ท่าน กับการนิยามคำว่าคุณภาพชีวิตในการทำงานโดยมีรายละเอียดดังนี้
1. บุญแสง ชีวภากร
คุณภาพชีวิตการทำงานหมายถึงความรู้สึกพึงพอใจที่แตกต่างกันไปตามวิธีการรับรู้ของแต่ละบุคคล โดยมีผลกระทบต่อการรับรู้ ความรู้สึก และความพึงพอใจหรือไม่พึงพอใจต่างกัน เช่น ลักษณะนิสัยเฉพาะตัว เนื้องาน ค่าตอบแทน
2. สิทธิโชค วรานุสันติกูล
ให้คำนิยามว่า คือ การปรับปรุงงานในองค์กรให้สมาชิกสามารถตอบสนองความต้องการส่วนตนผ่านประสบการณ์ในการทำงานผ่านองค์กรได้
3. ปิ่น ปรัชญพฤทธิ์
- ชีวิตการทำงานที่มีศักดิ์ศรีเหมาะสมกับตำแหน่งหน้าที่
- คุณค่าความเป็นมนุษย์ของบุคลากร
- ชีวิตการทำงานที่ไม่ถูกเอารัดเอาเปรียบ
- องค์กรสามารถตอบสนองความต้องการพื้นฐานที่กำลังเปลี่ยนแปลงไปในแต่ละยุคสมัยได้อย่างครอบคลุม
4. เชอร์มาฮอร์น ฮั่น และออสบอร์น 1997
- ภาพรวมของประสบการณ์การทำงานของบุคคลแสดงออกถึงความรู้สึกนึกคิดของบุคคลนั้น ๆ ที่มีต่องานอาชีพตลอดจนองค์กร
- บุคคลที่มีผลงานประสิทธิภาพสูงแสดงว่าบุคคลมีความพึงพอใจในงานสูง
- เป็นผลสะท้อนของการบริหารงานที่ดี
5. รอบบิ้น 1998
- กระบวนการที่องค์กรได้ทำการตอบสนองความต้องการของคนในองค์กร
- ส่วนใหญ่ช่วยให้พนักงานมีส่วนร่วมในการตัดสินใจในผลกระทบต่อการทำงานที่เกิดขึ้น
- มีการกำหนดเป้าหมายร่วมกัน เติบโตพร้อมกันในฐานะหนึ่งในคนที่มีส่วนร่วม
6. บุญจื่อ วงศ์เกษม
ระดับความพึงพอใจแต่ละคนที่มีต่อหน้าที่การงานเพื่อนร่วมงานและสภาพแวดล้อมในการทำงาน
คำนิยามสำหรับคุณภาพชีวิตในการทำงานสรุปได้ว่า ควรมีลักษณะ ดังนี้
- คนในองค์กรปฏิบัติงานอย่างมีความสุขและเต็มใจทำหน้าที่ของตัวเองอย่างเต็มที่
- มีจุดมุ่งหมายในการบรรลุวัตถุประสงค์ไปในทางเดียวกัน
- คนในองค์กรได้รับผลตอบแทนจากการทำงานอย่างเป็นธรรมและเพียงพอ จึงจะเรียกได้ว่ามีคุณภาพชีวิตการทำงานที่ดี
อย่างไรก็ตามชีวิตการทำงานของคนเราในปัจจุบันนั้นไม่ได้เรียบง่ายหรือราบรื่นอย่างที่คิด ไหนจะปัญหาเรื่องค่าตอบแทน ไหนจะปัญหาเรื่องความสัมพันธ์กับเพื่อนร่วมงาน ซึ่งสิ่งเหล่านี้ล้วนแล้วแต่บั่นทอนความเชื่อความอดทนที่เรามีต่องานนั้น ๆ ลงไปเกือบเท่าตัว จนบางคนเลือกตัดสินใจลาออกและมองหางานใหม่ที่ตอบโจทย์ความต้องการของตัวเองมากกว่า ซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องที่ผิด เพราะการเลือกอยู่กับองค์กรที่ไม่เอื้ออำนวยให้ชีวิตการทำงานของเราดีขึ้นนั้นไม่คุ้มค่าเลย